Jak zmienić rezydencję podatkową JDG przy przeprowadzce do Bułgarii?
Coraz więcej przedsiębiorców przenosi życie do ciepłych krajów i pracuje zdalnie. Wśród kierunków często pojawia się Bułgaria. Przeprowadzki do Bułgarii to jednak nie tylko logistyka. To także decyzje o rezydencji podatkowej, ZUS i VAT.
W tym przewodniku znajdziesz praktyczne kroki, jak poukładać podatki w jednoosobowej działalności gospodarczej po relokacji. Zobacz, co zmienia się w PIT, czym jest „zakład”, kiedy potrzebny jest VAT‑UE i jak formalnie zaktualizować dane firmy.
Jak ustalić rezydencję podatkową po przeprowadzce do Bułgarii?
Decyduje centrum interesów życiowych albo pobyt ponad 183 dni oraz zasady z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Rezydencja podatkowa określa, gdzie rozliczasz całość dochodów. W Polsce to zwykle centrum interesów życiowych lub czas pobytu. W Bułgarii podobnie liczy się miejsce życia i praca. Gdy oba kraje roszczą prawo do rezydencji, stosuje się reguły „tie‑breaker” z umowy Polska–Bułgaria. W praktyce warto zadbać o dowody przeniesienia centrum życia, na przykład umowę najmu, rejestrację pobytu, rachunki za media, szkołę dzieci. Kluczowy jest certyfikat rezydencji podatkowej z właściwego urzędu w kraju, w którym jesteś rezydentem.
Czy i jak prowadzić JDG w kraju po przeprowadzce za granicę?
Możesz zostawić polską JDG, zawiesić ją lub zamknąć i otworzyć działalność w Bułgarii, a wybór wpływa na podatki, ZUS i VAT.
Utrzymanie polskiej JDG bywa wygodne, gdy masz polskich klientów, magazyn lub pracowników. Jeśli pracujesz wyłącznie z Bułgarii i nie masz stałej placówki w Polsce, Twój dochód może podlegać opodatkowaniu jako rezydenta w Bułgarii. Jeżeli jednak masz w Polsce tak zwany „zakład” (na przykład stałe biuro, magazyn, zespół), zyski przypisane do zakładu opodatkujesz w Polsce. Zawieszenie ułatwia testowanie relokacji bez zamykania firmy. Otwarcie działalności w Bułgarii porządkuje rozliczenia, gdy faktycznie pracujesz i mieszkasz tam na stałe.
Jak rozliczać przychody krajowe i zagraniczne w PIT?
Rezydent rozlicza całość dochodów w kraju rezydencji, a dochody przypisane do zakładu opodatkowuje w kraju, w którym ten zakład istnieje.
Jeżeli pozostajesz polskim rezydentem, rozliczasz dochody z całego świata w Polsce z zastosowaniem umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Gdy stajesz się rezydentem bułgarskim, zasadniczo rozliczasz całość dochodów w Bułgarii. Dochody ze źródeł polskich lub z polskiego zakładu rozliczysz też w Polsce, a w kraju rezydencji uwzględnisz je zgodnie z metodą z umowy. Przy polskim zeznaniu dołącz właściwe załączniki dotyczące działalności i dochodów zagranicznych. Dokumentuj miejsce wykonania usług, podróże, faktury i umowy, aby przypisanie dochodów było jasne.
Jakie obowiązki ZUS i ubezpieczenia mnie dotyczą po wyjeździe?
Składki płacisz co do zasady w państwie, w którym faktycznie pracujesz, zgodnie z koordynacją systemów w Unii Europejskiej.
Jeśli wykonujesz działalność głównie w Bułgarii, najczęściej podlegasz tamtejszym ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnym. Potwierdzeniem właściwego ustawodawstwa bywa formularz A1. Przy pracy w kilku państwach ocenia się, gdzie wykonujesz znaczącą część działalności. Gdy przestajesz podlegać polskiemu systemowi, aktualizujesz zgłoszenia w Polsce. Po stronie zdrowotnej możesz korzystać z bułgarskiego systemu po rejestracji. Karta EKUZ ma zastosowanie w sytuacjach czasowych, nie zastępuje stałego ubezpieczenia.
Kiedy trzeba zarejestrować VAT lub VAT‑UE po relokacji?
VAT rozliczasz w kraju, w którym masz siedzibę lub stałe miejsce prowadzenia działalności, a VAT‑UE jest potrzebny przy transakcjach wewnątrzunijnych.
Jeśli pozostajesz podatnikiem VAT w Polsce, zachowujesz polski NIP i rejestrację VAT‑UE do dostaw i usług w Unii. Po przeniesieniu siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności do Bułgarii rozważ bułgarską rejestrację VAT oraz aktualizację polskich zgłoszeń. Przy usługach B2B w Unii często działa odwrotne obciążenie, więc konieczne jest podawanie właściwego numeru VAT‑UE. Sprzedaż do konsumentów w Unii może wymagać rejestracji w systemie OSS lub lokalnych rejestracji, w zależności od rodzaju sprzedaży.
Jak skorzystać z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania?
Zidentyfikuj rezydencję i ewentualny zakład, a następnie zastosuj zasady i metodę unikania podwójnego opodatkowania przewidziane dla danego rodzaju dochodu.
W praktyce postępuj tak:
- ustal, czy i gdzie masz zakład, czyli stałą placówkę generującą zysk,
- określ, który kraj ma prawo opodatkować dany dochód z działalności,
- sprawdź metodę unikania podwójnego opodatkowania właściwą dla tego dochodu,
- zastosuj ją w zeznaniu i zachowaj certyfikat rezydencji oraz dokumenty źródłowe,
- w razie poboru podatku u źródła złóż certyfikat rezydencji u płatnika lub ubiegaj się o zwrot.
Jak formalnie zmienić adres firmy i powiadomić urzędy skarbowe?
Zaktualizuj dane w CEIDG, formularzu VAT i zgłoszeniach ubezpieczeniowych, a w Polsce wskaż adres do doręczeń.
W CEIDG możesz wpisać zagraniczny adres zamieszkania oraz adres do doręczeń w Polsce. Zaktualizuj też dane dla VAT, aby urząd znał Twój nowy adres i ewentualne miejsce prowadzenia działalności. Jeżeli zmieniasz kraj właściwy dla ubezpieczeń, zaktualizuj zgłoszenia. Pamiętaj o aktualizacji danych na fakturach, w stopkach dokumentów i w politykach księgowych. Warto prowadzić ewidencję tak, aby było jasne, gdzie faktycznie wykonujesz usługi.
Zakończyć czy dalej prowadzić JDG po przeprowadzce do Bułgarii?
To decyzja biznesowa i podatkowa, zależna od klientów, miejsca pracy i kosztów obsługi w obu krajach.
Utrzymanie polskiej JDG może mieć sens, gdy większość działań i infrastruktura są w Polsce. Przeniesienie działalności do Bułgarii porządkuje rozliczenia, gdy życie i praca są tam na stałe. Zawieszenie działalności bywa kompromisem na czas adaptacji. Przeanalizuj wpływ na PIT, VAT, składki i obowiązki sprawozdawcze. Oceń też ryzyko powstania zakładu w Polsce, gdy utrzymujesz tu biuro, magazyn lub zespół. Prosty model zwykle obniża ryzyko błędów i ułatwia codzienne rozliczenia.
Zmiana kraju życia to nie tylko przeprowadzka, to także nowe ramy podatków i ubezpieczeń; poukładaj je na starcie, aby skupić się na pracy i spokojnym życiu w Bułgarii.
Umów konsultację podatkową i zaplanuj rozliczenia JDG przed przeprowadzką do Bułgarii, aby uniknąć podwójnego opodatkowania i zbędnych formalności.
Dowiedz się, czy po przeprowadzce staniesz się rezydentem podatkowym Bułgarii (kryteria: centrum interesów lub pobyt ponad 183 dni) i jakie to niesie konsekwencje dla PIT, VAT i składek ZUS. Kliknij, by poznać praktyczne kroki i listę dokumentów do załatwienia przed relokacją (m.in. certyfikat rezydencji, formularz A1, aktualizacja CEIDG): https://abra.com.pl/przeprowadzka-do-bulgarii/.



