Jak obliczyć powierzchnię klapy oddymiającej dla garażu?
Coraz więcej garaży podziemnych i wielostanowiskowych wymaga przemyślanego oddymiania. Dym i gorące gazy potrafią w kilka minut odciąć drogi ewakuacji. Klapa oddymiająca pomaga utrzymać przejrzystą warstwę powietrza i ograniczyć temperaturę pod stropem.
W praktyce kluczowe są dwa parametry: powierzchnia czynna i prawidłowe napowietrzanie. Poniżej znajdziesz prosty schemat myślowy, który pozwala przejść od założeń projektowych do doboru powierzchni klapy oddymiającej w garażu.
Jak obliczyć powierzchnię klapy oddymiającej dla garażu?
Najpierw wyznacz wymaganą powierzchnię czynną strefy dymowej, a potem podziel ją przez współczynnik przepływu wybranego typu klapy.
W garażu określa się strefy dymowe oraz scenariusz pożarowy. Na tej podstawie projekt ustala wymaganą sumaryczną powierzchnię czynną wywiewu w danej strefie. Każda klapa ma zadeklarowaną aerodynamiczną powierzchnię czynną, zależną od konstrukcji i kąta otwarcia. Sumujesz powierzchnie czynne klap, aż osiągniesz wartość wymaganą dla strefy. Jeśli posługujesz się powierzchnią geometryczną, przelicz ją przez współczynnik przepływu danego modelu i kąta, aby uzyskać powierzchnię czynną.
Jak uwzględnić powierzchnię czynną w praktycznych obliczeniach?
Uwzględniaj aerodynamiczną powierzchnię czynną podaną w deklaracji producenta.
Powierzchnia czynna opisuje realny przepływ dymu przez otwór. Jest mniejsza od powierzchni geometrycznej, bo uwzględnia opory, konstrukcję skrzydła i kąt otwarcia. W dokumentacji wyrobu znajdziesz wartość Aeff/Aa dla różnych kątów. Do bilansu przyjmuj te wartości, a nie sam otwór w blasze. Pamiętaj, że siatki, żaluzje, podstawa klapy i akcesoria mogą ją zmieniać.
Jak dobrać współczynnik przepływu zależny od typu skrzydła?
Przyjmij współczynnik przepływu z karty wyrobu dla konkretnego typu klapy i kąta otwarcia.
Współczynnik przepływu rośnie wraz z kątem otwarcia i korzystną aerodynamiką. Orientacyjnie skrzydła rozwierne przy większych kątach mają wyższe wartości niż przy mniejszych. Klapy żaluzjowe i modele z owiewkami mogą mieć inne, często wyższe parametry. Ostatecznie zawsze opieraj się na parametrach potwierdzonych badaniami dla wybranego modelu, w docelowej konfiguracji.
Kiedy trzeba zastosować napowietrzanie 130% powierzchni?
Gdy oddymiasz naturalnie, dopływ powietrza powinien przewyższać wywiew i często przyjmuje się około 130 procent powierzchni geometrycznej wywiewu.
Praktyka projektowa zakłada, że bez dostatecznego napływu powietrza klapy nie osiągną wymaganej wydajności. Napowietrzanie realizuje się przez bramy, dodatkowe klapy, otwory w elewacji lub rozwiązania mechaniczne. W projektach hybrydowych i mechanicznych proporcje wynikają z obliczeń i przyjętych norm. Dobór sposobu napływu koordynuje się ze scenariuszem pożarowym i warunkami ewakuacji.
Jak policzyć minimalny otwór pod klapę według normy?
Minimalny wymiar wynika z przyjętej podstawy projektowej i klasy wyrobu, a w garażach ustala się go na podstawie obliczeń oraz dokumentów producenta.
Wymogi minimalnych pól jednego otworu występują w normach dla określonych zastosowań. Często cytowane minima z PN-B-02877-4 dotyczą klatek schodowych, nie garaży. Dla garaży kluczowe są wymagania systemów kontroli dymu, klasa i badania klap oraz geometria rezerwuaru dymu pod stropem. Minimalny otwór powinien zapewnić wymagany kąt otwarcia, powierzchnię czynną i bezkolizyjny montaż.
Jak norma PN-B-02877-4 wpływa na wymagania projektowe?
Norma porządkuje pojęcia i zasady naturalnego oddymiania, ale bezpośrednio dotyczy klatek schodowych.
W praktyce projektowej wykorzystuje się z niej definicje, podejście do powierzchni czynnej oraz zasadę zwiększonego napowietrzania. Przy garażach odwołuje się też do norm dotyczących naturalnych urządzeń do odprowadzania dymu i ciepła oraz dokumentów wyrobów. Dlatego projekt łączy zapisy przepisów, parametry przebadanych klap i obliczenia dla konkretnej strefy dymowej.
Czy owiewki i dysze zwiększają powierzchnię czynną klapy?
Tak, ale tylko w zakresie potwierdzonym badaniami dla danego modelu i konfiguracji.
Owiewki aerodynamiczne i dysze kierujące kształtują strugę i ograniczają wpływ wiatru. W wielu wyrobach podnoszą współczynnik przepływu i aerodynamiczną powierzchnię czynną. Efekt zależy od wysokości podstawy, kierunku otwarcia, położenia względem krawędzi dachu oraz klasy badania. Do obliczeń przyjmuj wartości z deklaracji właściwości użytkowych danego zestawu klapa plus akcesoria.
Gdzie najlepiej umieścić otwór w dachu, by spełnić wymogi?
W najwyższej części dachu nad strefą dymową, z dala od przeszkód i z zapewnionym kątem otwarcia.
W stropie poziomym umieszczaj klapy centralnie nad strefą, tak aby dym miał krótką drogę do wywiewu. Na połaciach skośnych lokalizuj otwory w górnej części połaci. Unikaj sąsiedztwa attyk, wysokich urządzeń, pasm świetlnych i kanałów, które tworzą zawirowania. Zapewnij dostęp serwisowy, odwodnienie i brak elementów, które ograniczą otwarcie skrzydeł. Przy większych garażach rozmieszczaj klapy równomiernie w obrębie rezerwuarów dymu.
Dobrze policzona powierzchnia klapy oddymiającej to połączenie definicji powierzchni czynnej, rozsądnego napowietrzania i poprawnego rozmieszczenia. W garażu liczy się współpraca geometrii dachu, parametrów wyrobu oraz realnego scenariusza pożarowego. Im wcześniej włączysz te wątki w projekt, tym łatwiej o spójny dobór i sprawny odbiór.
Zamów konsultację projektu oddymiania garażu, aby dobrać powierzchnię klap i napowietrzanie zgodnie z normami oraz wymaganiami odbioru.
Chcesz prawidłowo dobrać klapy oddymiające do garażu? Przejdź krok po kroku przez obliczenia powierzchni czynnej i sprawdź, kiedy konieczne jest napowietrzanie na poziomie 130% powierzchni wywiewu: https://warlux.pl/jak-dobrac-odpowiednia-klape-dymowa/.
