Jak uzyskać odszkodowanie za porażenie nerwu twarzowego po operacji?

Coraz więcej osób po zabiegach chirurgicznych pyta, czy opadający kącik ust, trudność w domknięciu oka czy zaburzenia smaku to tylko przejściowe powikłanie, czy już trwały uraz. Porażenie nerwu twarzowego oznacza duży stres. To także realne koszty leczenia, rehabilitacji i czasem utraty pracy.

W tym artykule wyjaśniam, kiedy powikłanie może być błędem medycznym, jakie dowody zebrać, jakie świadczenia przysługują i jak wygląda droga do odszkodowania. Dzięki temu łatwiej zaplanujesz kolejne kroki i zabezpieczysz swoje prawa.

Jak rozpoznać porażenie nerwu twarzowego po operacji?

Typowe objawy to asymetria twarzy, opadanie kącika ust i problem z domknięciem oka po stronie operowanej.

Porażenie może ujawnić się od razu po zabiegu albo po kilku dniach. Do charakterystycznych objawów należą:

• trudność w unoszeniu brwi i marszczeniu czoła
• „uciekające” lub niedomykające się oko, łzawienie i podrażnienie rogówki
• opadanie kącika ust, ślinienie, trudność w artykulacji
• zaburzenia smaku po operacji ucha lub ślinianek
• nadwrażliwość na dźwięki po uszkodzeniu gałązki do mięśnia strzemiączkowego

Diagnozę potwierdzają badanie neurologiczne i otolaryngologiczne, skala House–Brackmann, badania EMG lub ENoG, dokumentacja zdjęciowa, konsultacja okulistyczna przy niedomykalności powieki. Warto odnotować datę pojawienia się objawów i ich nasilenie. To później pomaga powiązać uraz z zabiegiem.

Kiedy powikłanie po zabiegu stanowi błąd medyczny i odszkodowanie?

Błąd medyczny to naruszenie aktualnych standardów leczenia, które spowodowało szkodę pacjenta.

Nie każde porażenie nerwu twarzowego po operacji oznacza błąd. W wielu zabiegach ryzyko jest znane, na przykład przy operacjach ucha środkowego, ślinianek lub w chirurgii szczękowo-twarzowej. Odpowiedzialność pojawia się, gdy:

• doszło do uchybień w planowaniu lub technice operacyjnej względem standardu
• zaniechano monitorowania i ochrony nerwu, choć było to możliwe i wskazane
• niewłaściwie prowadzono opiekę pooperacyjną i rehabilitację
• brakowało rzetelnej informacji o ryzyku i nie uzyskano świadomej zgody

Podstawą roszczeń są przepisy Kodeksu cywilnego o odpowiedzialności deliktowej i za podwładnego. Niezależnie od błędu zabiegowego można dochodzić zadośćuczynienia za naruszenie praw pacjenta, jeśli nie zapewniono właściwej informacji o ryzyku.

Jak zebrać dokumentację medyczną i dowody potrzebne w sprawie?

Trzonem sprawy są pełne akta medyczne, wyniki badań i rachunki potwierdzające koszty.

Kluczowe materiały to:

• pełna dokumentacja z leczenia szpitalnego i ambulatoryjnego, w tym karta operacyjna, opisy badań, zalecenia, zgoda na zabieg
• wyniki EMG/ENoG, oceny w skali House–Brackmann, konsultacje neurologiczne, laryngologiczne i okulistyczne
• rachunki i faktury za leczenie, rehabilitację, leki, dojazdy, opiekę osób trzecich, sprzęt medyczny
• zdjęcia pokazujące asymetrię i przebieg gojenia, dziennik objawów i ograniczeń w życiu codziennym
• potwierdzenia utraconych zarobków, na przykład paski płacowe, PIT, zaświadczenia pracodawcy
• dane świadków i korespondencja ze szpitalem lub ubezpieczycielem

Masz prawo otrzymać kopię dokumentacji medycznej. W praktyce wniosek warto złożyć jak najszybciej, aby zabezpieczyć dowody, także nagrania z sali operacyjnej, jeśli były wykonywane.

Jakie koszty i świadczenia przysługują po uszkodzeniu nerwu twarzowego?

Możliwe świadczenia to odszkodowanie za koszty, zadośćuczynienie za krzywdę oraz renta na zwiększone potrzeby lub utraconą zdolność do pracy.

Do odzyskania kwalifikują się m.in.:

• koszty leczenia, rehabilitacji, konsultacji i operacji rekonstrukcyjnych
• wydatki na leki, środki ochrony oka, plastry, ortezy, sprzęt do elektrostymulacji
• wizyty psychologiczne lub psychiatryczne przy cierpieniu psychicznym i lęku społecznym
• dojazdy do placówek medycznych i koszty opieki osób trzecich
• wydatki na korekcję estetyczną blizn i asymetrii twarzy
• utracone zarobki i utracone korzyści
• renta na zwiększone potrzeby lub wyrównawcza przy stałym obniżeniu dochodów

Jeśli masz polisę NNW, odrębnie można dochodzić świadczeń z umowy. W takich sprawach pomocniczo stosuje się tabele uszczerbku i rozporządzenia dotyczące orzekania o uszczerbku na zdrowiu.

Jak wygląda proces prawny i rola biegłego w takich sprawach?

Sprawa zwykle zaczyna się od zgłoszenia szkody ubezpieczycielowi szpitala i rozmów ugodowych. Gdy to nie wystarcza, kieruje się pozew do sądu.

Typowy przebieg:

• zgłoszenie roszczeń i przekazanie dokumentów ubezpieczycielowi podmiotu leczniczego
• analiza odpowiedzialności i próba ugody
• pozew cywilny wobec szpitala i jego ubezpieczyciela, ewentualnie mediacja
• opinia biegłego z dziedziny otolaryngologii, chirurgii szczękowo-twarzowej lub neurologii
• przesłuchanie stron i świadków, ewentualne uzupełniające opinie
• wyrok i wypłata świadczeń

Opinia biegłego jest kluczowa. Ocenia standard postępowania, związek przyczynowy i rozmiar szkody. Wskazuje też na potrzebne leczenie oraz rokowania, co wpływa na wysokość zadośćuczynienia i renty.

Jak szybko działać: terminy, przedawnienie i zabezpieczenie roszczeń?

Najbezpieczniej działać niezwłocznie, bo roszczenia z czasem się przedawniają.

W prawie cywilnym co do zasady roszczenia o naprawienie szkody przedawniają się z upływem 3 lat od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie zobowiązanej do jej naprawienia. Co do zasady nie później niż po 10 latach od zdarzenia. Jeśli szkoda wynika z przestępstwa, termin jest dłuższy. W przypadku małoletnich bieg przedawnienia nie kończy się przed upływem 2 lat od uzyskania pełnoletności.

Bieg przedawnienia można przerwać przez pozew, mediację lub uznanie roszczenia przez dłużnika. Dodatkowo można wnioskować o zabezpieczenie roszczeń lub zabezpieczenie dowodów, na przykład o pilną opinię biegłego, gdy stan zdrowia szybko się zmienia.

Jak wycenić ból, utratę zarobków i trwały uszczerbek na zdrowiu?

Wycena opiera się na dokumentach, opiniach biegłych i konsekwencjach w życiu codziennym, a nie na prostym wzorze.

Na zadośćuczynienie wpływają:

• stopień porażenia w skali House–Brackmann i rokowania co do powrotu funkcji
• długość leczenia i rehabilitacji oraz liczba zabiegów
• ból, cierpienie psychiczne, lęk społeczny, wpływ na relacje i aktywność zawodową
• widoczność zmian estetycznych twarzy i ich wpływ na jakość życia
• wiek poszkodowanego i trwałość następstw

Utracone zarobki liczy się, porównując dochody sprzed urazu z dochodami po urazie. Pomagają PIT, umowy, zaświadczenia pracodawcy i historia ubezpieczeniowa. Trwały uszczerbek określają biegli. Ubezpieczyciele i instytucje pomocniczo sięgają po tabele uszczerbku, ale ostatecznie liczą się realne ograniczenia w życiu i pracy.

Co zrobić teraz, by zabezpieczyć szanse na odszkodowanie?

Priorytetem jest zdrowie i zabezpieczenie dowodów, a następnie formalne zgłoszenie szkody i dobór właściwej ścieżki prawnej.

Praktyczne kroki:

• udokumentowanie stanu zdrowia u specjalistów oraz rozpoczęcie rehabilitacji zgodnie z zaleceniami
• złożenie wniosku o wydanie pełnej dokumentacji medycznej wraz z kartą operacyjną
• zebranie rachunków, zdjęć i notatek z codziennych ograniczeń
• zgłoszenie szkody ubezpieczycielowi podmiotu leczniczego i rozważenie mediacji
• analiza, czy w sprawie wystąpiło naruszenie standardu leczenia lub praw pacjenta
• konsultacja prawna ze specjalistą od szkód osobowych w celu oceny strategii i ryzyka

Dobrze przygotowana dokumentacja i świadome zarządzanie terminami znacząco zwiększają szanse na skuteczne dochodzenie roszczeń. W sprawach o porażenie nerwu twarzowego odszkodowanie bywa wielowątkowe, bo łączy szkody majątkowe i krzywdę. Im wcześniej zaplanujesz działania, tym łatwiej zabezpieczysz dowody i zdrowie.

Skonsultuj swoją sytuację i poznaj możliwości uzyskania odszkodowania za porażenie nerwu twarzowego po operacji.